Jajowody

Bliskie sąsiedztwo między narządami płciowymi a otrzewną jest szczególnie ważne, gdy narządy płciowe – wskutek ich połączenia ze światem zewnętrznym oraz dużej podatności na zakażenia – łatwo mogą pośredniczyć w przedostaniu się do jamy brzusznej drobnoustrojów wywołujących stany zapalne.

Jajowody (tubae uterinac, tabl. II, nr 11) odchodzą od obydwu górnych kątów macicy. Są to pofałdowane przewody o długości 10-15 cm, przebiegające w kierunku bocznych ścian miednicy. W częściach początkowych, odchodzących od kątów jajowodowych jamy macicy i przebiegających w ścianie macicy, są one bardzo wąskie. W dolnych częściach zwykle są szersze, jednak mimo lego przedstawiają zawsze wąskie, cienkie, delikatne i pogięte przewody.

Jajowód objęty jest przez górny, wolny brzeg więzadła szerokiego, Jego boczna, zaginająca się ku tyłowi część w kształcie lejka leży swobodnie w jamie brzusznej. Dzięki licznym, ciemnoczerwonym, delikatnym strzępkom przebiegającym wzdłuż fałd błony śluzowej jest on podobny do goździka.

Jak wynika z powyższego (co również uwidocznione jest na tablicy), istnieje bezpośrednie połączenie pomiędzy zewnętrznym otworem narządów płciowych (wejściem do pochwy) a jamą brzuszną, Znaczenie jego jest bardzo duże. Nie należy oczywiście sądzić, że chodzi tu rzeczywiście o stale otwarte przejście: istnieje bowiem pewnego rodzaju zamknięcie poprzez przyleganie do siebie ścian pochwy, poprzez czop śluzowy Kristellera oraz niewielkie ilości wydzieliny w wąskich odcinkach jajowodów. Jeśli jednak np. do jamy macicy zostanie wstrzyknięty płyn, może on przedostać się do jajowodów i dalej do wolnej jamy brzusznej, co – przy dużej zdolności wchłaniania otrzewnej – może doprowadzić do zatrucia lub do miejscowego, a nawet uogólnionego zapalenia otrzewnej.