Ewolucja od popędu do zbliżenia aż do uczucia miłości

Oprócz wrażeń psychicznych, podniety doznawane za pośrednictwem narządów zmysłowych także mogą działać seksualnie pobudzająco. Ewolucja od popędu do zbliżenia aż do uczucia miłości dokonuje się przez wybór takiej osoby odmiennej pici, która zdolna jest do wzbudzenia najsilniejszych wrażeni podniet (niektórzy autorzy określają to mianem ,,doboru seksualnego”).'

Po rozwinięciu się uczucia miłości podniety powyższe na- dal nie tracą swego znaczenia, gdyż są niezbędnie potrzebne do utrzymania tej miłości. Wciąż powtarzające się zabieganie o miłość może następować jedynie za ich pośrednictwem.

„Kochać, to znaczy z rozkoszą oglądać i dotykać obiekt naszej miłości, który nas kocha, oraz wszystkimi zmysłami razem z nim odczuwać” . Postarajmy się więc omówić poszczególne zmysły oraz ich wpływ na uczucie miłości.

Wiele ludzi wyraża wątpliwości, czy smak może wywierać powyższe działanie. W każdym zaś razie można przyznać, że nie jest ono znaczne. Rzeczą trudną, a nawet niemożliwą, jiąst całkowite oddzielenie wrażeń smakowych od towarzyszących im odczuć węchowych {zwłaszcza tych, które przedostają się z jamy ustnej do tylnej części jamy nosowej). Przyznaję, że trudność ta jest szczególnie duża w cknMcznościuch, które tutaj omawiam.

Nie oznacza to jednak, że jestem skłonny nie przypisywać zmysłowi smaku żadnej roli w oclnię-icnin do miłości. Oczywiście nie myślę przy tym o znanym powiedzeniu, że „droga do serca mężczyzny prowadzi przez żołądek”, ani też o tym,

„Aimer, c’est avoir du plaisir a,voir, tourner, sentir par tous les sens, et d’uussi pres, gué possible, un objet aimable et qui nous aime”, Stendhal, De l’Amour, Livre i, chapitre II. że wspólnie spożyły dobry obiad – nawet bez alkoholu – często aktywizuje u obojga uczestniczących popęd do zbliżenia. W powyższych okolicznościach zmysł smaku nie wywiera bowiem bezpośredniego działania na odczucia seksualne.